Sygnaliści: kolejny projekt ustawy – prace w rządzie zmierzają ku końcowi 

Opublikowano najnowszy projekt polskiej ustawy o sygnalistach, który wprowadza zmiany w stosunku do poprzedniej wersji. Nowy projekt zawiera przepisy dotyczące ochrony funkcjonariuszy różnych agencji rządowych na mocy ustawy. Ponadto wydłużono termin wdrożenia procedury zgłoszeń. Nadal jednak nie ma pewności co do harmonogramu wdrożenia procedury.  Autor: Marta Trzeciak, radca prawny, kancelaria Ostrowski i Wspólnicy. 

W dniu 1 sierpnia opublikowano kolejną (ósmą już) wersję projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, czyli tzw. ustawy o sygnalistach. Jednocześnie ze strony Rządowego Centrum Legislacji wynika, że 20 lipca Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt i rekomendował go Radzie Ministrów. Ponadto Rządowe Centrum Legislacji uznało, że projekt ustawy nie będzie rozpatrywany przez Komisję Prawniczą, co oznacza, że pozostało już jedynie przyjęcie go przez Radę Ministrów. Następnie projekt ustawy trafi do Sejmu. 

Trzeba przy tym jednak pamiętać, że w październiku mają odbyć się wybory parlamentarne i nie wiadomo, czy Parlament zdąży ukończyć prace nad projektem w tej kadencji, czy raczej po wyborach prace nad ustawą rozpoczną się na nowo. 

Co nowego? 

Porównując najnowszy projekt ustawy z projektem opublikowanym w maju, można zauważyć, że zmian jest już mało. Najważniejsze z nich są następujące: 

1 . Przywrócono do koncepcji, że sygnalistą będą mogli być funkcjonariusze m.in. Policji, ABW, CBA, SG, Państwowej Straży Pożarnej oraz żołnierze 

Przypomnijmy, że projekt ustawy opublikowany w maju zakładał, że wskazane osoby nie będą objęte ustawą, a tym samym nie będą podlegać ochronie z tej ustawy w razie dokonania zgłoszenia naruszenia prawa.  Spotkało się to z niezadowoleniem ze strony funkcjonariuszy służb i żołnierzy, jako nieuzasadnione różnicowanie ich sytuacji. Było to też przedmiotem intensywnych uzgodnień międzyresortowych, w wyniku których ostatecznie ta grupa osób powróciła do projektu ustawy. 

2. Wydłużono termin wejścia w życie przepisów dot. ustalania procedury zgłoszeń 

Tu – celem przypomnienia – odsyłamy do naszego artykułu dotyczącego vacatio legis na gruncie projektu ustawy opublikowanego w maju:  Nowy projekt ustawy o sygnalistach: mniej czasu na ustalenie procedury. 

Alarmowaliśmy wówczas, że projektodawca znacznie skrócił czas na ustalenie procedury zgłoszeń. Usunięto przepis, który przewidywał termin 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy na ustalenie procedury. Jednocześnie zmieniono też termin wejścia w życie ustawy – miała ona wejść w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących ustalania procedury zgłoszeń, które miały wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. 

Najnowszy projekt ustawy wydłuża nieco vacatio legis – ustawa nadal ma wejść w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących ustalania procedury zgłoszeń, które mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 

Niepewność co do harmonogramu wdrożenia procedury zgłoszeń 

Nadal nie wiadomo czy termin 14-u dni to termin, w którym procedura powinna zacząć już obowiązywać w danym podmiocie, jednak coraz więcej czynników wskazuje, że tak właśnie należy rozumieć przepis końcowy projektowanej ustawy. Jest to nadal zdecydowanie zbyt mało czasu na ustalenie procedury zgłoszeń, mając na uwadze, że procedura ma podlegać minimum 7-dniowym konsultacjom ze związkami zawodowymi (lub przedstawicielami osób świadczących pracę) i wejść w życie po upływie 14 dni od dnia podania jej do wiadomości. Z drugiej strony warto zauważyć, że przepisy projektowanej ustawy wprowadzające odpowiedzialność karną (w tym za nieustalenie procedury) mają wejść w życie dopiero po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia, zatem dopiero od tego momentu będzie wchodzić w grę odpowiedzialność karna za nieustalenie procedury. 

Zapraszamy na stronę Kancelarii Ostrowski i Wspólnicy, aby dowiedzieć się więcej o ich usługach.

Więcej artykułów na temat polskiego procesu legislacyjnego można znaleźć tutaj: 

• Nowy projekt ustawy o sygnalistach: mniej czasu na ustalenie procedury 
• Polska ustawa o ochronie sygnalistów zbliża się wielkimi krokami: 6. i ostatni projekt krajowej ustawy 

Jeśli masz pytania dotyczące bezpiecznych wewnętrznych kanałów zgłaszania, możesz również porozmawiać z Urszulą Garbicz-Bryś, Country Managerem na Polskę w Whistlelink.